Analisis taburan kepekatan logam berat dalam tanih, sifat fiziko-kimia sampel tanih dan survei keberintangan geoelektrik 2D di tapak pelupusan sampah Sungai Kembong telah dilakukan untuk melihat kesan larut lesap logam berat di sekitar tapak pelupusan tersebut. Jumlah sampel tanih yang dikutip untuk analisis fiziko kimia dan analisis logam berat adalah 30 dan diambil dari kedalaman 60 cm di bahagian tapak yang tidak aktif dan telah ditimbus. Survei keberintangan geoelektrik telah dilakukan dengan teknik susun atur Wenner dan teknik pengimejan 2D. Jarak antara elektrod ialah 5 m dan jumlah panjang garis rentas adalah 300 m. Analisis sampel tanih menunjukkan kandungan pasir adalah 25 - 75%, manakala kandungan lempung adalah 5 – 41% dan kandungan kelodak pula adalah 19-67%. Hasil analisis logam berat menunjukkan kepekatan logam Cu, Pb dan Cr melebihi paras normal manakala logam lain seperti Ni, Co, Cd, Zn dan Fe berada pada julat normal. Kepekatan Cu adalah 2-326 μg/g manakala kepekatan Pb dan Cr masing-masing adalah 3-78 μg/g dan 4-76 μg/g. Model 2D songsang sepanjang garisan rentasan menunjukkan julat keberintangan antara 5 Ωm sehingga 105 Ωm. Julat keberintangan bahan larut lesap adalah sekitar 3 - 5 Ωm. Purata ketebalan bahan larut lesap dianggarkan sekitar 20 hingga 100 m. Nilai purata KPK adalah pada julat 1.73 hingga 3.85 meq/100. Manakala pH pada julat 4 hingga 7. Kekonduksian elektrik menunjukkan bacaan antara 1910-5525 μS/cm. BOT dalam sampel menunjukkan nilai yang rendah iaitu 0.3-5.6%. Kajian mineralogi menggunakan pembelauan sinar-X (XRD), menunjukkan kandungan mineral terdiri daripada muskovit, kuarza, kaolinit dan ortoklas. Mineral-mineral ini ditafsirkan berasal dari tanah penutup yang diambil dari batuan metasedimen di perbukitan sekitar tapak kajian. Hasil kajian menunjukkan tanah yang digunakan berjaya mengawal pergerakan logam-logam berat dari meresap ke kawasan sekitar.
Kajian ini bertujuan menentukan kepekatan aktiviti radionuklid tabii (226Ra, 228Ra dan 40K) dalam tanah, air dan tumbuhan
serta faktor pemindahan daripada tanah kepada tumbuhan dan indeks bahaya radiologi akibat penggunaan Condisoil®.
Sebanyak 4 sampel tanah, 14 sampel air dan 4 sampel tumbuhan telah dianalisis menggunakan sistem spektometri sinar
gama. Keputusan kajian mendapati julat kepekatan aktiviti 226Ra, 228Ra dan 40K dalam sampel tanah yang menggunakan
Condsoil® masing-masing adalah 13.8 - 17.6, 15.7 - 21.0 dan 44.5 - 57.7 Bq kg-1. Julat kepekatan aktiviti 226Ra, 228Ra
dan 40K dalam sampel tumbuhan pula masing-masing adalah 5.0 - 18.5, 0.1 - 1.5 dan 42.7 - 321.8 Bq kg-1. Bagi sampel
air, julat kepekatan aktiviti bagi radionuklid 226Ra, 228Ra dan 40K masing - masing adalah 0.3 - 0.9, 0.3 - 3.9 dan 1.4 - 11.6
Bq L-1. Julat faktor pemindahan radionuklid 226Ra, 228Ra dan 40K daripada tanah ke tumbuhan masing-masing adalah
0.42 - 0.71, 0.01 - 0.08 dan 0.85 - 5.34. Penilaian bahaya radiologi mendapati indeks kesetaraan radium berada di bawah
nilai had yang dicadangkan iaitu 370 Bq kg-1. Sehubungan dengan itu, kajian ini mendapati penggunaan Condisoil®
sebagai bahan penambahbaikan tanah tidak menyebabkan pertambahan radionuklid tabii ke dalam alam sekitar serta
tidak mendatangkan risiko bahaya radiologi kepada manusia.
Eleven marine sediment samples from Sg. Tengi Estuary, Tanjung Karang were analysed for their major elements in the oxides form (SiO2, Al2O3, Fe2O3, Na2O3, MgO, CaO, K2O, TiO2, P2O5 and MnO) and trace elements (Ba, Co, Cr, Cu, Ni, Pb, Rb, Sr, V, Zn, and Zr) contents. The muddy marine sediment was collected at the left and right side of the river mouth as far as one kilometre away and about 25-30 meters from the edge of existing growth. Some of the mud sample appears to have cockleshell flakes in them. The mean of major elemental content (oxides form) in the sediment in decreasing order were dominated by SiO2 (56.3%), followed by Al2O3, (15.5%), Fe2O3 (4.1%), Na2O (2.7%), CaO (2.6%), MgO (2.3%), K2O (1.8%), TiO2 (0.5%), P2O5 (0.14%) and MnO (0.06%). Volatile substances represented by loss on ignition (LOI) (13.9%) occupied substantial amounts of the sediment volume. The most abundant trace elements displayed as mean was Zr (222 mgkg-1), followed by Ba (200 mgkg-1), Sr (172 mgkg-1), Rb (131 mgkg-1), Zn (103 mgkg-1), V (l02mgkg-1), Cr (84 mgkg-1), Pb (40 mgkg-1), Ni (34 mgkg-1), Cu (31 mgkg-1) and Co (22 mgkg-1). Correlation analysis showed that Cr, Pb and Zn were positively related to the Fe203 and Al2O3 content whereas increase in pH immobilised Cr and Zn in the sediment. The mean of Cr (84 mgkg-1) and Zn (103 mgkg-1) content in sediment were higher than the lower limit of their respective threshold concentration.
Sebanyak 11 sampel sedimen marin daripada muara Sg. Tengi, Tanjung Karang telah dianalisis untuk menentukan kandungan unsur major dalam bentuk oksida (SiO2, Al2O3 Fe2O3, Na2O3, MgO, CaO, K2O, TiO2, P2O5 and MnO) dan unsur surih (Ba, Co, Cr, Cu, Ni, Pb, Rb, Sr, V, Zn, and Zr). Sedimen marin berlumpur dikutip daripada bahagian kiri dan kanan muara sungai dalam jarak sejauh kira-kira 1 km dan 25-30 meter ke arah laut daripada kawasan pertumbuhan yang sedia ada. Sebahagian daripada sampel lumpur tersebut mempunyai kandungan serpihan kulit kerang. Purata kandungan unsur major di dalam sedimen mengikut urutan menurun adalah didominasi oleh SiO2 (56.27%) diikuti oleh Al2O3 (15.5%), Fe2O3 (4.1 %), Na2O (2.7%), CaO. (2.6%), MgO (2.3%), K2O (1.8%), TiO2 (0.5%), P2O5 (0.14%)dan MnO. (0.06%). Sebatian mudah meruap diwakili oleh kehilangan menerusi pembakaran (LOI) (13.9%) mengisi isipadu yang agak besar di dalam komposisi sedimen. Purata kandungan unsur surih yang terbanyak ditunjukkan. oleh Zr (222 mgkg-1), diikuti oleh Ba (200 mgkg-1), Sr (172 mgkgÂ-1), Rb (131 mgkg-1), Zn (103 mgkg-1), V (l02 mgkg-1), Cr (84 mgkg-1), Pb (40 mgkg-1), Ni (34 mgkg-1), Cu (31 mgkg-1) dan Co (22 mgkg-1). Analisis korelasi menunjukkan Cr, Pb dan Zn mempunyai hubungan positij yang signijikan dengan Fe2O3 dan Al2O3, manakala peningkatan pH memegunkan Cr dan Zn dalam sedimen. Purata kandungan Cr (84 mgkg-1) dan Zn (103 mgkg-1) di dalam sedimen lebih tinggi daripada paras yang dikira berpotensi toksik di dalam sedimen.
Sixteen topsoil samples from Bukit Jernih, Gua Kelam and Bukit Merah were analysed for their major elements and heavy metal composition, together with several physico-chemical parameters. Major elements determined were SiO2, TiO2, Al2O3, Fe2O3, MnO, MgO, CaO, Na2O, K2O, P2O5, whereas heavy metals determined were As, Co, Cu, Cr, Ni, Pb and Zn. Physico-chemical parameters determined were percentage of organic matter, clay, silt and sand composition, pH and electrical conductivity. The results showed that the average soil pH in limestone soil was between 6.38 to 6.93, whereas average soil pH in quartzite soil was 6.23. The average soil electrical conductivity for all sampling stations was below 1.7 mScm-1. High organic matter content average was shown in soil samples from Bukit Jernih (7.45%), followed by Gua Kelam (5.21%) and Bukit Merah (3.31%). Soil samples from Bukit Jernih and Gua Kelam showed a clayey texture with more than 35% clay content, whereas soil from Bukit Merah was sandy in texture with more than 67% sand content. In general, soil samples from limestone area of Bukit Jernih and Gua Kelam recorded higher content of heavy metals compared to quartzite soil from Bukit Merah. The average concentration of Cr and Co at Bukit Jernih at 413 µg/g and 88 µg/g, respectively, whereas the concentration at Gua Kelam was 152 µg/g dan 76 µg/g. These concentrations exceeded the potential toxic concentration in soil. The main major elements were SiO2 followed by Al2O3 and Fe2O3. SiO2 content in quartzite soil from Bukit Merah(89.45%) was higher compared to limestone soil from Bukit Jernih (59.74%) and Gua Kelam (53.16%). Nevertheless, Al2O3 and Fe2O3 content in limestone soil was higher compared to quartzite soil. The percentage of easily ignited content in limestone soil was two fold higher than quartzite soil. Other major elements were less than 2.5%. The study showed that enrichment of Cr, Zn, Pb, Ni and Cu in soil was influenced by the presence of SiO2, Al2O3 and Fe2O3.
Keywords: Enrichment; heavy metals; limestones hill; major elements; toxicity
Kajian ini bertujuan untuk mengenal pasti punca berlakunya banjir di Segamat pada 17 hingga 21 Disember 2006. Kegiatan termasuklah mengumpul, menilai dan mengalisis data taburan hujan dari Januari 1998 hingga Disember 2006 serta menganalisis data telemetri harian bagi aras dan luahan air sungai pada Disember 2006. Satu set data hujan harian, bulanan dan tahunan dari Stesen Felda Medoi, Segamat telah dianalisis dan dihubungkait dengan data telemetri. Data taburan hujan selama 8 tahun tersebut menunjukkan kawasan Bandar Segamat menerima hujan bulanan yang berjulat daripada 2.5 mm (Februari 2004) sehingga 536.8 mm (Januari 2003). Taburan hujan bulanan Oktober sehingga Disember 2006 menunjukkan kenaikan secara positif, iaitu daripada 118 mm sehingga 435 mm/bulan tetapi berlaku penurunan (392 mm) pada Januari 2007. Hasil kajian menunjukkan bahawa hujan lebat yang luar biasa dan keadaan bentuk topografi yang rendah dan beralun di kawasan kajian adalah penyebab utama banjir di Segamat.
Secara geologi, kawasan Cameron Highland terdiri daripada batuan granit batolit yang merejah ke dalam batuan sedimen yang lebih tua. Rejahan jasad igneus asidik ini menyebabkan pembentukan batuan meta-sedimen dan batuan metamorfik lain sebagai sisa bumbung. Sekis sering ditemui telah mengalami luluhawa tinggi hingga sepenuhnya, berwarna kelabu cerah hingga gelap dengan butiran halus hingga sederhana dan struktur foliasi yang ketara. Manakala batuan granit mengandungi mineral kuarza, felspar dan butiran biotit dan/atau turmalin. Kebanyakan cerun potongan jalan raya yang dibina merentasi jasad batuan ini dan survei ketidakstabilan cerun dilakukan berdasarkan jenis, geometri dan cirian fiziko-kimia tanah cerun. Hasil cerapan lapangan menunjukkan bahawa jenis cerun yang gagal adalah jenis cerun tanah yang terdiri daripada jenis gelinciran cetek dan dalam. Antara faktor yang menyumbang kepada ketidakstabilan cerun adalah geometri cerun seperti cerun yang tinggi dan sudut muka cerun yang curam, sifat keperoian tanah pada cerun dan kekurangan litupan vegetasi permukaan. Ini menyebabkan permukaan cerun terdedah kepada hentaman terus hujan. Kesan daripada air larian permukaan juga menyebabkan pembentukan alur-alur hakisan pada muka cerun tanah. Sifat fiziko-kimia bahan cerun (tanah) seperti taburan saiz partikel, pH, kandungan ferum oksida, bahan organik, kandungan air, ketumpatan pukal dan sebenar serta keporosan juga didapati memainkan peranan sebagai faktor yang dalaman dalam mempengaruhi kestabilan cerun tertentu yang dikaji. Julat pH tanah yang rendah (sifat asidik) pada semua cerun mengurangkan kandungan ferum oksida dalam tanah yang bertindak sebagai bahan penyimen tanah. Ini menyebabkan agregatan tanah menjadi lemah dan mudah terhakis.
Kajian ini dijalankan di kawasan tanih ultrabes di Felda Rokan Barat (FRB), Negeri Sembilan. Sebanyak dua puluh sampel cili, kunyit, pandan dan serai serta substratnya telah diambil secara rawak untuk penentuan kandungan logam berat Fe, Cd, Co, Cu, Mn, Ni, Pb, Cr dan Zn. Kandungan logam berat dalam tumbuhan diekstrak secara penghadaman basah, manakala kandungan logam berat resistan dan tersedia dalam tanih diekstrak dengan kaedah pengekstrakan berjujukan. Kandungan logam berat jumlah diperoleh dengan menjumlahkan kandungan logam berat rintang dan tersedia. Kandungan logam berat di dalam larutan ekstrak tanih dan tumbuhan ditentukan dengan menggunakan Spektrofotometer Penyerapan Atom Nyalaan (FAAS). Hasil kajian menunjukkan logam Fe adalah dominan di dalam tanih di kawasan kajian manakala kepekatan logam Cd paling rendah dengan nilai < 10 mg/kg. Sela kepekatan logam-logam berat dalam tanih ialah Fe (2618.4 hingga 4248 mg/kg), Mn (240.9 hingga 741.9 mg/kg), Zn (81.9 hingga 324.8 mg/kg), Cr (46.8 hingga 438.7 mg/kg), Cu (15.7 hingga 81.7 mg/kg), Pb (14.9 hingga 116.8 mg/kg), Ni (10.1 hingga 545.6 mg/kg), Cd (5.6 hingga 10.6 mg/kg) dan Co (0.8 hingga 126.1 mg/kg). Nilai kepekatan Fe tersedia mencatatkan nilai tertinggi bagi semua substrat tumbuhan, diikuti oleh Mn, Zn, Pb, Ni, Cr, Cu, Co dan Cd. Berdasarkan peratusan tersedia Mn, Pb dan Zn merupakan logam berat yang paling banyak tersedia diambil oleh tumbuhan dengan nilai 8 hingga 10%. Kepekatan Fe, Mn, Ni dan Zn menunjukkan purata kepekatan yang tinggi pada bahagian tumbuhan yang dikaji berbanding dengan logam lain. Nilai koefisien penyerapan biologi (BAC) bagi cili, kunyit, pandan dan serai masing-masing dalam julat 0.02-0.36, 0.03-0.41, 0.03-0.63 dan 0.03-1.15. Boleh disimpulkan bahawa penyerapan logam berat oleh tumbuhan adalah normal walaupun kepekatan logam berat dalam tanih ultrabes adalah tinggi.
Kandungan logam berat Fe, Cu dan Mn dalam tanih serta tumbuhan Nepenthes sp yang diambil daripada kawasan bekas lombong bijih timah dan besi di Lombong Pelepah Kanan, Kota Tinggi, Johor telah dikaji. Kandungan logam berat telah ditentukan di dalam empat bahagian tumbuhan Nepenthes sp. iaitu di dalam akar, batang, daun dan periuk. Sebanyak 15 sampel tumbuhan Nepenthes sp dan tanih dikumpul untuk dianalisis. Komposisi logam-logam berat dalam sampel tanih diekstrak dengan menggunakan campuran asid nitrik dan asid perklorik. Kandungan logam berat dalam tumbuhan pula diekstrak melalui kaedah penghadaman basah. Kandungan logam berat di dalam larutan ekstrak tanih dan tumbuhan ditentukan dengan menggunakan alat Spektrofotometer Serapan Atom Kaedah Nyalaan (FAAS). Nilai Koefisien Penyerapan Biologi (BAC) dikira sebagai nisbah kandungan logam berat dalam tumbuhan kepada kandungan logam berat dalam tanih. Analisis tanih menunjukkan kawasan bekas lombong didominasi oleh pasir dan bersifat asid. Ia juga mempunyai kandungan bahan organik dan nilai kekonduksian elektrik yang rendah. Logam Fe mencatatkan kepekatan purata paling tinggi di dalam tanih diikuti oleh Mn dan Cu. Tumbuhan Nepenthes sp boleh dijadikan sebagai pengumpul biologi untuk logam Fe kerana nilai BACnya adalah tinggi.
Kajian ini dilakukan untuk menentukan ciri fiziko-kimia, kandungan nutrien dan logam berat dalam tanih di tapak Pusat Penyelidikan UKM Tasik Chini. Sampel tanih-atas diambil dari tiga transek pensampelan iaitu T1, T2 dan T3. Dua profil tanih telah dicerap di transek 1 (T1S1 & T1S3) dan sampel tanih telah diambil daripada profil dan juga tanih atas untuk penentuan ciri fiziko-kimia, kandungan nutrien dan logam berat. Bagi sampel tanih-atas, sebanyak empat stesen pensampelan (S1, S2, S3, S4) telah dipilih di transek 1 (T1), dua stesen pensampelan (S1, S2) di transek 2 (T2) dan tiga stesen pensampelan (S1, S2, S3) di transek 3 (T3) telah dipilih. Ciri fiziko-kimia yang ditentukan adalah pH, kekonduksian elektrik (KE), kapasiti pertukatan kation (KPK), fosforus, kalium dan magnesium tersedia dan nutrien terlarut, dan logam berat terpilih. Semua penentuan fiziko-kimia tanih, nutrien tersedia dan terlarut serta logam berat dilakukan mengikut kaedah penentuan yang piawai. Hasil uji kaji menunjukkan tekstur tanih didominasi oleh zarahan bersaiz lempung. Kandungan bahan organik tinggi pada tanih-atas dan berkurangan mengikut kedalaman. Purata nilai pH tanih di dalam profil dan tanih-atas adalah di antara 3.66 hingga 4.73 dan ia adalah sangat berasid. Sela purata bagi kekonduksian elektrik dalam profil dan tanih-atas adalah antara 2412 μScm-1 dan 2742 μScm-1. Purata nilai KPK adalah rendah iaitu antara 4.86 dan 12.58 meq/100g tanih. Kepekatan fosforus, magnesium dan kalium tersedia masing-masing mempunyai sela antara 1.76 – 3.32 μg/g, 16.80 – 122.23 μg/g dan 20.09 – 30.50 μg/g. Kepekatan nutrien terlarut bagi sulfat, nitrat-nitrogen, ammonium-nitrogen dan fosforus masing-masing adalah 37.50 – 1350 μg/g, 12.17 dan 90.00 μg/g, 12.17 to 53.17 μg/g dan 0.05 dan 0.62 μg/g. Kepekatan ferum dan Pb sangat tinggi di T1S1 dan di horizon bawah profil T1S3. Secara amnya tanih di tapak PPTC adalah sangat berasid dan mempunyai kandungan nutrien yang rendah. Terdapat bukti menunjukkan berlaku pengayaan Pb dalam tanih yang menerima pengaruh pasang surut jasad air tasik.
Kandungan logam-logam berat Pb, Zn, Ni, Co dan Cd pada empat bahagian tumbuhan Nepenthes sp. (akar, batang, daun dan periuk) serta substrat tanih yang menyokong pertumbuhannya dari kawasan bekas lombong bijih timah dan besi di Lombong Pelepah Kanan, Kota Tinggi, Johor telah ditentukan. Komposisi logam-logam berat dalam sampel tanih diekstrak menggunakan campuran asid nitrik pekat dan asid perklorik. Pengekstrakan logam berat dalam tumbuhan pula dilakukan menggunakan kaedah penghadaman basah. Kandungan logam berat di dalam ekstrak larutan tanih dan tumbuhan ditentukan menggunakan Spektrofotometer Penyerapan Atom kaedah nyalaan (FAAS-model Perkin Elmer 3300). Nilai koefisien Penyerapan Biologi (BAC) yang merupakan nisbah kandungan logam berat dalam tumbuhan kepada kandungan logam berat dalam tanih ditentukan secara kiraan. Hasil kajian menunjukkan bahawa tanih di kawasan kajian adalah berasid dan didominasi oleh pasir. Kandungan bahan organik dan kepekatan garam dalam tanih pula adalah rendah, manakala nilai pH adalah berasid. Logam Zn (698.5 mg/kg) menunjukkan kepekatan yang tinggi di dalam substrat tanih diikuti oleh logam Co (182.9 mg/kg), Pb (58.2 mg/kg), Ni (12.2 mg/kg) dan Cd (2.09 mg/kg). Kepekatan logam berat di dalam tumbuhan mengikut kepekatan menurun adalah Ni>Co>Cd>Pb>Zn. Kepekatan logam di dalam bahagian-bahagian tumbuhan tidak menunjukkan perbezaan signifikan bagi semua logam. Tumbuhan Nepenthes sp. didapati menumpukkan logam Ni dalam kepekatan yang tinggi sebagaimana yang ditunjukkan nilai BACnya yang tinggi. Tumbuhan ini mungkin boleh digunakan sebagai bio-penunjuk bagi kehadiran Ni dalam kepekatan yang tinggi di dalam tanih.
Kajian kandungan logam berat Cd, Co, Cr, Ni, Pb, dan Zn telah dilakukan ke atas tumbuhan Arundina graminifolia daripada kawasan Lombong Pelepah Kanan, Kota Tinggi, Johor. Kandungan logam berat yang sama turut ditentukan ke atas substrata tanih di tempat di mana tumbuhan itu diambil. Kandungan logam berat dalam tiga bahagian tumbuhan iaitu akar, batang dan daun telah diekstrak secara penghadaman basah manakala kandungan logam berat tersedia dan resistan dalam tanih diekstrak dengan kaedah pengekstrakan berjujukan. Kandungan logam berat jumlah didapati dengan menjumlahkan logam berat tersedia dengan logam berat resistant. Kandungan logam berat di dalam larutan ekstrak tanih dan tumbuhan ditentukan menggunakan Spektrofotometer Serapan Atom Nyalaan. Kandungan logam berat Cd, Cr, Ni dan Pb adalah setara kandungannya dalam semua bahagian tumbuhan manakala kepekatan Co dan Zn adalah tiga hingga lima kali lebih tinggi berbanding tumbuhan kawalan. Bagi kandungan logam berat di dalam bahagian tumbuhan yang berbeza didapati kepekatan Cd adalah lebih tinggi dalam akar (2.03 mg/kg) diikuti oleh daun (1.67 mg/kg) dan batang (1.49 mg/kg). Kepekatan Co adalah lebih tinggi dalam daun (9.26 mg/kg) diikuti oleh akar (9.18 mg/kg) dan batang (6.94 mg/kg). Kepekatan Cr mengikut susunan menurun adalah akar (0.46 mg/kg) > daun (0.19 mg/kg) > batang (0.08 mg/kg). Kepekatan Ni adalah lebih tinggi dalam daun (2.78 mg/kg) diikuti oleh akar (2.71 mg/kg) dan batang (1.66 mg/kg). Kepekatan Pb mengikut susunan menurun adalah akar (10.34 mg/kg) > daun (4.18 mg/kg) > batang (3.75 mg/kg). Kepekatan Zn lebih tinggi dalam daun (44.03 mg/kg) diikuti oleh akar (32.30 mg/kg) dan batang (13.21 mg/kg). Kandungan logam berat jumlah dalam tanih adalah masing-masing 2.07-5.59 mg/kg, 8.72-39.93 mg/kg, 1.81-2.14 mg/kg, 2.66-6.87 mg/kg, 23.02-51.56 mg/kg and 0.64-2.61 mg/kg bagi Ni, Zn, Cd, Pb, Co dan Cr. Didapati bahawa kandungan fraksi tersedia dalam tanih adalah 21.9% bagi Ni, 15.3% bagi Zn, 49.9% bagi Cd, 19.3% bagi Pb, 45.7% bagi Co and 0% bagi Cr. Koefisien penyerapan biologi tumbuhan ke atas logam berat yang dikaji adalah rendah keculai bagi Zn yang nilainya lebih daripada 1. Tumbuhan ini tidak sesuai digunakan sebagai agen fitoremediasi untuk logam-logam di atas.
This study was carried out at an ultrabasic area, Selaru (S1 & S2) dan Felda Rokan Barat (S3), Kuala Pilah, Negeri Sembilan. Eighteen samples of plant and their substrates were collected from study area. The purpose of this study was to determine heavy metal such as Ni, Cr, Mn, Co, Fe and Zn contents in soils and different parts of the plant, such as leaf, stem, root and fruit. Biologal Absorption Coefficient (BAC) of the plant was obtained by calculation. Heavy metals content in the plant were extracted by digestion method whereas in soil the heavy metals were extracted by sequential extraction. Heavy metals content in soil and plant extract was determined using Flame Atomic Absorption Spectrophotometer. It was found that heavy metal concentrations in soil substrate for mengkudu (Morinda citrifolia) were high for Fe followed by Cr, Ni, Mn, Zn and Co with average concentration of 1208.5, 583.4, 352.4, 352.4, 70.7 and 53.6 mg.kg-1, respectively. Available Mn and Zn concentrations were higher than the other heavy metals in term of percentage. Fe and Mn were dominant in all parts of plants however in terms of BAC average, Co showed the highest enrichment value in all parts of the plants.