Displaying publications 1 - 20 of 21 in total

Abstract:
Sort:
  1. Umar Hamzah, Ibrahim Komoo
    A survey to characterize seismic and ultrasonic properties of a granite weathering profile have been carried out at a roadcut slope exposure along Kuala Lumpur-Karak highway at kilometres 39.9. The terraced cut slope shows a complete weathering profile beginning from fresh grade I rock to grade VI residual soil. Together with in situ seismic measurement, rock samples have been collected for ultrasonic tests in laboratory. The range of velocities representing grades and indices of weathered rocks and soils are determined from the in situ seismic surveys. The range of ultrasonic velocities and elastic moduli are obtained from the laboratory measurements.
    Satu survei untuk mencirikan sifat seismos dan ultrasonik profil luluhawa granit telah dilakukan di singkapan potongan jalan, cerun utara lebuhraya Kuala Lumpur-Karak pada lokaliti 39.9 km. Potongan berteres ini mempamirkan satu profil luluhawa lengkap iaitu mulai batuan gred 1 yang segar hingga ke tanah baki bergred VI. Di samping pengukuran seismos secara in situ, sampel batuan juga diambil untuk dibuat pengukuran halaju ultrasonik di makmal. Julat halaju yang mewakili gred dan indeks luluhawa bagi tanah dan batuan diperolehi daripada survei seismos in situ. Julat halaju trasonik dan modulus kenyal diperolehi hasil pengukuran di makmal.
  2. Jeeva M, Umar Hamzah
    Sains Malaysiana, 2012;41:829-840.
    Pemantauan air dan tanah tercemar di sekitar tapak pelupusan sampah selalunya dilakukan dengan analisis kimia air permukaan, bahan larut resap dan tanah serta pengukuran geofizik. Air larut resap merupakan cecair yang berasal daripada hasil larutan air hujan terhadap sisa-sisa buangan di tapak pelupusan, yang terkumpul dan meresap masuk ke dalam liang-liang tanah. Satu kajian untuk mengesan pergerakan cecair larut resap telah dilakukan di tapak pelupusan sampah Sungai Sedu yang terletak atas tanah seluas 10 ekar berhampiran pekan Banting. Geologi kawasan kajian dibahagikan kepada formasi Beruas dan Gula iaitu aluvium berusia Kuaterner terdiri daripada lempung samudera yang terendap di atas batuan dasar metasedimen Formasi Bukit Kenny. Survei geofizik dengan teknik pengimejan keberintangan geoelektrik 2D, keberintangan profil menegak (VRP) dan analisis geokimia terhadap sampel tanah dan air telah dijalankan untuk mengetahui tahap migrasi bahan larut resap di sekitar tapak pelupusan tersebut. Tahap migrasi bahan pencemaran akan dikaji melalui hasil analisis seperti nilai model keberintangan elektrik dan kepekatan logam berat berbanding dengan nilai latar belakang. Dalam kajian ini, survei pengimejan elektrik 2D telah dilakukan di sepanjang 8 garis rentasan dan pengukuran VRP telah dilakukan di dalam 6 lubang gerudi. Analisis geokimia untuk mengetahui kepekatan unsur-unsur tertentu telah dilakukan ke atas 33 sampel tanah dan 7 sampel air. Keratan rentas keberintangan menunjukkan bahawa bahan larut resap telah meresap sehingga kedalaman 3-5 m berdasarkan nilai keberintangan elektrik yang rendah secara relatif iaitu kurang daripada 1 ohm m. Kepekatan unsur-unsur yang disukat pula menunjukkan bahan larut resap telah bergerak ke arah sungai yang terletak di sebelah kawasan kajian. Kepekatan logam berat dalam sampel-sampel air sungai dan tanah adalah tinggi dan melebihi nilai latar belakang terutama bagi unsur Ni, Mn, Cr, Zn dan As. Konduktiviti elektrik sampel tanah tebing sungai, air sungai dan air larut resap yang diukur di lapangan adalah masing-masing 6600 µS/cm, dan 20000-50000 µS/cm manakala julat pH bagi semua sampel tersebut adalah di antara 3-5. Nilai konduktiviti dan kepekatan logam berat yang tinggi membuktikan bahawa bahan larut resap telah bergerak dari tapak pelupusan untuk mencemari air sungai, air tanah dan tanah di kawasan sekitar.
  3. Umar Hamzah, Abd. Rahim Samsudin
    Identification of a possible source of engineering geological hazard in the limestone area such as cavities, sinkholes and an underground cavern have become necessity for site investigation before any construction of roads, bridges and buildings are carried out. The study is also necessary for tunneling and underground mining works where knowledge of the engineering properties of the rock mass is very important in order to assess the suitability and safety of a proposed building. Geophysical techniques have been widely used in engineering geological study to deal with such problems that normally arise at construction sites with limestone bedrock. In this study, shallow seismic reflection technique and dipole-dipole geoelectrical methods were used to detect the presence of cavity in lime stone area of Batu Cave, Kuala Lumpur. The exact location and depth of cavities in the area were determined from the existing borehole data and report provided by the Geological Survey Department of Malaysia. Based on the borehole data, several cavities that were filled-up with water and fine silt are encountered at depths of 15.7m to 17.8m, 20.2m to 21.1m and 21.4m to 25.7m. Three shallow seismic reflection profiles were established on the cavity area and the results show that the cavities in the limestone occur in the form of 20 to 30m long subterranean channel of 15 to 30 m depth. Dipole-dipole resistivity survey conducted on seismic lines one and three also indicates the presence of the channel and cavities in the limestone.
    Pengecaman punca bencana geologi kejuruteraan di kawasan batu kapur seperti lohong batu kapur, kewujudan lubang benam dan gua-gua batu kapur telah menjadi amat penting dalam penyiasatan tapak sebelum sesuatu pembinaan seperti jalan raya, jambatan dan bangunan dilakukan. Begitu juga dalam kerja-kerja penerowongan dan perlombongan, pengetahuan asas sifat kejuruteraan jasad batuan amat perlu diketahui untuk menitai kesesuaian dan keselamatan bangunan yang bakal dibina. Teknik geofizik telah digunakan secara meluas dalam kajian geologi kejuruteraan untuk menangani masalah yang terdapat di tapak-tapak binaan yang mempunyai batu kapur sebagai batuan dasar. Dalam kajian ini teknik seismos pantulan cetek dan kaedah geoelektrik dwikutub-dwikutub telah digunakan untuk mengesan rongga batu kapur yang terdapat di kawasan Batu Caves, Kuala Lumpur. Kedudukan dan kedalaman rongga batu kapur di kawasan kajian telah ditentukan melalui data lubang gerudi dan laporan yang diperoleh daripada Jabatan Kajibumi Malaysia. Berdasarkan data lubang gerudi tersebut terdapat beberapa rongga yang terisi air dan pasir halus berlodak di kedalaman 15.7 m hingga 17.8 m, 20.2 m hingga 21.1 m dan 21.4 m hingga 25.7 m. Tiga profil seismos pantulan cetek telah dibuat di kawasan berongga tersebut dan hasil survei menunjukkan rongga dalam batu kapur tersebut membentuk palung sepanjang hampir 20 - 30 m pada kedalaman antara 15 m hingga 30 m. Rentisan survei geoelektrik dwikutub yang dilakukan pada profil seismos satu dan tiga juga memperlihatkan kehadiran lohong dan palung dalam batu kapur tersebut.
  4. Umar Hamzah, Chia SC
    Satu survei jenis keberintangan elektrik menegak (VES) untuk menyiasat pergerakan bahan larut resap telah dijalankan di kawasan tapak pelupusan sampah Dengkil Selangor. Tapak pelupusan ini mempunyai keluasan sekitar 4.05 hektar. Kaedah VES yang digunakan adalah merupakan salah satu teknik survei geofizik untuk menyiasat sifat keberintangan bahan dengan kedalaman subpermukaan. Kaedah ini juga merupakan kaedah geofizik yang sering kali digunakan dalam pencarigalian air bawah tanah. Tujuan kajian ini ialah untuk menyiasat sejauh manakah air larut resap dari himpunan sampah berhampiran masuk ke dalam tanah di kawasan sekitar. Dalam teknik ini, jarak antara elektrod arus dan elektrod keupayaan ditambah secara progresif, di mana aliran arus yang melintasi elektrod keupayaan membawa sebahagian arus kembali ke permukaan selepas mencapai aras-aras yang lebih dalam. Dalam kajian ini, elektrod disusun mengikut susunatur Schlumberger dan alat ABEM SAS 300C digunakan untuk menghitung keberintangan di sekeliling tapak perlupusan sampah Dengkil. Jarak elektrod arus bermula dari 2.0 m dan dibesarkan hingga 62.3 m manakala jarak elektrod keupayaan dibesarkan dari 0.3 m hingga 3.0 m. Kawasan kajian terdiri daripada batuan lodak, lempung dan rijang dari Formasi Bukit Kenny. Dalam kajian ini, keadaan bawah permukaan telah dicirikan dan penafsiran dibuat berdasarkan maklumat litologi dari lubang gerudi yang berhampiran. Dengan menggunakan perisian RESIX, data lapangan telah ditafsirkan dan dimodelkan. Berdasarkan kajian makmal oleh pengkaji terdahulu, tanah yang dicemari oleh bahan larut resap sebanyak 20% akan memberikan bacaan keberintangan sebesar 30 Ωm manakala tanah yang tidak dicemari akan menunjukkan keberintangan sebesar lebih dari 60 Ωm. Bahan larut resap telah dikesan menjerap ke dalam bumi sehingga 10 m. Didapati bahan larut resap telah mengalir jauh daripada 120 m ke timur dan 180 m jauh ke utara dari tapak pelupusan sampah.
  5. Abdul Rahim Samsudin, Umar Hamzah, Zuraidah Ramli
    Sains Malaysiana, 2007;36:159-163.
    An integrated geophysical study was conducted to investigate the subsurface regional structure and the presence of a Quaternary sedimentary basin in the Olak Lempit - Banting area of Selangor, Malaysia. A regional gravity survey and the high resolution reflection seismic were employed to determine the thickness and areal distribution of the alluvial sedimentary basin as well as to investigate the depth and topography of the bedrock in the study area. The sedimentary basin hosts one of the most important coastal alluvial aquifer which was used to cater the shortage of domestic water supply during the worst water crisis that hit the state of Selangor in 1998. The surface geological map shows that in general 70% of the study area is covered by Quaternary deposits of Beruas, Gula and Simpang Formations which overlie the sedimentary bedrock of Kenny Hill Formation. The Beruas Formation consists of mainly clay, sandy clay and peat of Holocene fluviatile-estuarine deposits, whereas the Gula Formation represents Holocene marine to estuarine sediments which mostly consists of clay and minor sand. The Simpang Formation (Pleistocene) is a continental deposit comprising of gravel, sand, clay and silt. The underlying Kenny Hill Formation consists of a monotonous sequence of interbedded shales, mudstones and sandstones. The rock is Carbonaceous in age and it forms an undulating surface topography in the eastern part of the study area. A total of 121 gravity stations were established using a La Coste & Romberg gravity meter and the elevations of most of the stations were determined barometrically using Tiernan-Wallace altimeters. The high resolution seismic reflection using the common mid point (CMP) or roll along technique was carried out using a 24 channel signal enhancement seismograph and high frequency geophones. A total length of about 1.7 km stacked seismic section has been acquired in this survey and a nearby borehole data was used for interpretation. A relative Bouguer anomaly map shows an elongated zone of low gravity anomaly trending approximately NW-SE which is interpreted to be the deposition center of the Quaternary basin. The interpreted gravity profiles running across the central area of the study area show that the basin has thickness varies from tenth to several hundred meters with maximum depth to bedrock of about 275m. A gravity profile which passes through the eastern edge of the basin was modeled with depth to bedrock of about 178m below ground which agrees very well with those obtained from the interpreted seicmic section and borehole data. The stacked seismic section shows several high amplitude parallel to sub-parallel reflection overlying discontinuos and low reflection pattern. Reflections on the eastern part of the section is much shallower than the one observed on the western part which clearly indicates the presence of basinal structure with a total interpreted depth to bedrock of about 200 meters.
  6. Umar Hamzah, Dayang Suraya Sirat, Nazihah Muzafar
    Sains Malaysiana, 2006;35:35-40.
    Pengukuran keberintangan secara menegak dan secara 2D telah dilakukan di Sungai Kelambu, Banting untuk memetakan lapisan dan jenis air yang terdapat dalam akuifer pasir serta endapan yang berada di sekitarnya. Pengukuran keberintangan menegak dilakukan di sebanyak 29 stesen manakala pengukuran keberintangan 2D dilakukan di sebanyak 8 profil. Keberintangan sebenar yang diperolehi menerusi permodelan songsang telah dikorelasikan dengan data lubang gerudi yang berhampiran untuk memudahkan pentafsiran. Berdasarkan pentafsiran, lapisan lempung didapati berkerintangan 8-180m dan tebal purata 15m berada di atas lapisan akuifer pasir berkeberintangan 40-800m dan tebal 35-87m. Lapisan pasir ini terendap di atas metasedimen yang berjulat keberintangan 600-800 m. Selain daripada fakta keberintangan dan ketebalan, taburan stesen kajian telah memungkinkan pembinaan peta kontur untuk melihat taburan ketebalan dan keberintangan lapisan akuifer. Peta kontur ketebalan menunjukkan bahagian akuifer yang paling tebal terletak di bahagian tengah dan tenggara kawasan kajian. Oleh sebab julat keberintangan akuifer ini berkisar di antara 40-800m, ini bermakna akuifer tersebut mengandungi air segar hingga payau.
  7. Natrah Mohamed, Umar Hamzah, Sahibin Abd Rahim
    Analisis taburan kepekatan logam berat dalam tanih, sifat fiziko-kimia sampel tanih dan survei keberintangan geoelektrik 2D di tapak pelupusan sampah Sungai Kembong telah dilakukan untuk melihat kesan larut lesap logam berat di sekitar tapak pelupusan tersebut. Jumlah sampel tanih yang dikutip untuk analisis fiziko kimia dan analisis logam berat adalah 30 dan diambil dari kedalaman 60 cm di bahagian tapak yang tidak aktif dan telah ditimbus. Survei keberintangan geoelektrik telah dilakukan dengan teknik susun atur Wenner dan teknik pengimejan 2D. Jarak antara elektrod ialah 5 m dan jumlah panjang garis rentas adalah 300 m. Analisis sampel tanih menunjukkan kandungan pasir adalah 25 - 75%, manakala kandungan lempung adalah 5 – 41% dan kandungan kelodak pula adalah 19-67%. Hasil analisis logam berat menunjukkan kepekatan logam Cu, Pb dan Cr melebihi paras normal manakala logam lain seperti Ni, Co, Cd, Zn dan Fe berada pada julat normal. Kepekatan Cu adalah 2-326 μg/g manakala kepekatan Pb dan Cr masing-masing adalah 3-78 μg/g dan 4-76 μg/g. Model 2D songsang sepanjang garisan rentasan menunjukkan julat keberintangan antara 5 Ωm sehingga 105 Ωm. Julat keberintangan bahan larut lesap adalah sekitar 3 - 5 Ωm. Purata ketebalan bahan larut lesap dianggarkan sekitar 20 hingga 100 m. Nilai purata KPK adalah pada julat 1.73 hingga 3.85 meq/100. Manakala pH pada julat 4 hingga 7. Kekonduksian elektrik menunjukkan bacaan antara 1910-5525 μS/cm. BOT dalam sampel menunjukkan nilai yang rendah iaitu 0.3-5.6%. Kajian mineralogi menggunakan pembelauan sinar-X (XRD), menunjukkan kandungan mineral terdiri daripada muskovit, kuarza, kaolinit dan ortoklas. Mineral-mineral ini ditafsirkan berasal dari tanah penutup yang diambil dari batuan metasedimen di perbukitan sekitar tapak kajian. Hasil kajian menunjukkan tanah yang digunakan berjaya mengawal pergerakan logam-logam berat dari meresap ke kawasan sekitar.
  8. Zulfahmi Ali Rahman, Umar Hamzah, Noorulakma Ahmad
    Hydrocarbon is a light-non aqueous phase liquid or known as LNAPL. It poses environmental hazard if accidentally spilled out into the soil and water systems as a result of its insoluble nature in water. LNAPL component infiltrates into soil through pore spaces and afloat at the top of groundwater level. Some of this hydrocarbon would trap and clog within the voids, difficult to remove and costly to clean. The occurence of hydrocarbon in the soil definitely degraded the behaviour of soils in terms of engineering properties. This study aimed to investigate the engineering properties of oil-contaminated soil for two different residual soils originally developed from in-situ weathering of granitic and metasedimentary rocks. The physical characterisations of the soil were determined including particle size distribution, specific gravity test and x-ray diffraction (XRD). The engineering parameters for the contaminated and uncontaminated soils were Atterberg limits, compaction and soil shear strength (UU tests). The amounts of hydrocarbon added to soil were varied at 0%, 4%, 8%, 12% and 16% of dried weigth of soil samples. The results from the particle size distribution analysis showed that residual soil from granitic rock comprises of 38% sand, 33% silt and 4% clay while metasedimentary soil consists of 4% sand, 43% silt dan 29% clay. The mean values of specific gravity for the granitic and metasedimentary soils were 2.56 and 2.61, respectively. The types of minerals present in granitic soil sample were quartz, kaolinite and gibbsite while metasedimentary soil consists of quartz and kaolinite. The Atterberg limits value decreased as a result of increasing amount of added hydrocarbon into the soil. A similar behaviouir was observed with the values of maximum dry density and optimum water content with increasing hydrocarbon content. The overall unconsolidated undrained shear strength, Cu showed a decreasing trend with the increase in hydrocarbon content.
  9. Umar Hamzah, Khor Kang Learn, Sahibin Rahim
    Lempung kaolin adalah sejenis sumber mineral sekunder yang dihasilkan oleh proses luluhawa mineral-mineral primer. Komponen utamanya ialah kaolinit bersaiz halus (<2μm) dan ia melimpah dengan sebatian filosilikat serta unsur lain seperti aluminium dan ferum yang membentuk pigmen. Kaolin berwarna putih susu jika mengandungi banyak komponen aluminium serta sifat keplastikannya yang rendah, seringkali digunakan dalam industri seramik, plastik, cat, kertas, pestisid, farmakologi dan kosmetik. Pencirian sifat fizik dan kimia kaolin adalah penting dalam penentuan potensi kegunaannya. Dalam kajian ini, sampel telah diambil secara penggerudian tangan sedalam 1-2 meter dari 25 lokasi di kawasan Buloh Kasap, Segamat, Johor, Malaysia. Analisis kimia telah dijalankan untuk menentukan kandungan oksida dan mineral dengan teknik pembelauan sinar-X dan pendafluoran sinar-X. Sampel kaolin juga diuji secara fizikal untuk menentukan kadar pengecutan, modulus patah dan kadar penyerapan air di samping, had plastik dan cecair serta indeks keplastikan. Kaolin Segamat mempunyai komposisi silikat yang tinggi dan berwarna cerah. Kandungan mineral terbanyak ialah kaolinit di samping kuarza sebagai bendasing. Kadar pengecutan yang rendah menunjukkan sampel kaolin adalah padat dan kurang rongga serta sesuai sebagai bahan seramik di samping tahan kepada haba yang tinggi. Kaolin ini juga mempunyai kadar penjerapan air dan keplastikan yang rendah serta kuat berdasarkan ujian modulus kekuatan patah.
  10. Abdul Rahim Samsudin, Umar Hamzah, Saheel A
    Sains Malaysiana, 2011;40:1179-1186.
    Magnetic surveys were carried out in Farigh area which is located in the eastern part of the Libyan Sirte basin. Interpretation of the onshore magnetic anomaly of this area, suggests that the high total magnetization may be caused by an intrusive body. Analysis of the magnetic power spectra indicates the presence of four sub-anomalies at depths of 340 m, 1400 m, and 2525 m which is probably related to the igneous rocks. The presence of igneous rock as basement at depth of 4740 m was confirmed by drilling. Assuming that all rock magnetization in the area is caused by induction in the present geomagnetic field, it strongly suggests that the causative structure has a remnant magnetization of declination (D) = −16° and inclination (I) = 23°. Based on pseudogravity data, the total horizontal derivative map shows high gradient values in NW-SW trends related to the structures in the eastern part of the Sirte basin. The 3D Euler deconvolution map derived from gravity data clearly indicates the location of igneous body in the study area as well as its tectonic trends and depth, which is estimated at 350 m to 1400 m below the surface. Depth of gravity anomalies at 1400 m to 2525 m is considered as anomalies in between shallow and deep. Anomaly at depth of approximately 4740 m below the surface is interpreted as basement rock. Geologically, the magnetic survey shows that the source of anomaly is a mafic igneous rock of Early Cretaceous age. The study also discovered a left-lateral sheared fault zone along the NW-SE of Hercynian age which was believed to be reactivated during Early Cretaceous.
  11. Abd. Rahim Samsudin, Umar Hamzah, Abd. Ghani Rafek, Haryono
    The whole Bachok area is covered by alluvial deposit. The alluvium has three aquifers at depth of 0 - 5, 15 - 30 and 40 - 60 meters below surface. Preliminary geophysical surveys including seismic refraction, reflection and resistivity techniques have been carried out to investigate thickness and depth of the aquifers, depth of bedrock and the salinity of the underground water. Results show that the position of first aquifer has been well determined by seismic refraction technique. Whereas the details of deeper aquifers and the bedrock have been determined by seismic reflection techniques. Geoelectrical resistivity low obtained for the first aquifer suggest that it could be due to either salt water intrusion or the presence of marine clay.
    Keseluruhan kawasan Bachok merupakan endapan aluvium. Endapan ini mempunyai tiga akuifer pada kedalaman 0 - 5 meter, 15 - 30 meter dan 40 - 60 meter. Kajian geofizik pada tahap awal yang merangkumi aspek seismos biasan, seismos pantulan dan kerintangan geoelektrik telah dilakukan untuk menyiasat ketebalan dan kedalaman akuifer, kedalaman batu dasar dan kemasinan air tanah. Hasil kajian menunjukkan bahawa teknik seismos biasan telah dapat menghasilkan maklumat mengenai kedudukan akuifer pertama. manakala teknik seismos pantulan menghasilkan maklumat terperinci mengenai akuifer kedua dan ketiga serta batu dasar. Nilai kerintangan geoelektrik rendah bagi akuifer pertama menunjukkan sama ada disebabkan oleh intrusi air masin atau kehadiran lempung samudera.
  12. Umar Hamzah, Yong CY, Bashillah Baharudin, Abdul Rahim Samsudin
    Analisis kimia air telah dilakukan terhadap larutan yang diekstrak dari 85 sampel tanah yang dipungut di kawasan ternakan udang harimau di Kerpan. Sampel tanah dikorek pada kedalaman 2 m bermula dari garis pantai sehingga 20 km ke arah daratan. Selain daripada tanah, air bawah tanah juga disampel dengan penggerudian yang berkedalaman 10 hingga 25 m untuk dilakukan analisis kimia air. Hasil analisis hidrokimia larutan yang diekstrasi dari sampel tanah yang diambil pada kedalaman 1-2 m menunjukkan kepekatan klorida berjulat dari 12 hingga 6500 mg/L. Berdasarkan kepekatan ion tersebut, kawasan kajian telah dibahagikan kepada beberapa zon-zon iaitu zon masin dan payau. Kepekatan pepejal terlarut yang diukur adalah dalam julat 100 hingga 40,000 mg/L dengan julat ini merangkumi zon berair segar hingga masin. Zon berair masin yang ditafsir berdasarkan kepekatan pepejal terlarut adalah dalam lingkungan 1 km dari pantai manakala berdasarkan kepekatan klorida sempadan ini adalah disekitar 4-5 km. Kehadiran air masin boleh berasal dari penerobosan langsung dari laut ataupun melalui proses air pasang-surut dimana air laut masuk melalui sungai atau terusan berhampiran ke kawasan kajian. Kehadiran air masin juga disokong oleh pertambahan kepekatan unsur-unsur seperti naterium, kalium dan kalsium ke arah laut. Berdasarkan peta taburan spatial kepekatan klorida, pola kontur kemasinan tinggi didapati mengikut bentuk kolam ternakan udang. Oleh itu besar kemungkinan pengaruh air masin adalah dari proses infiltrasi air kolam ke kawasan sekitar. Untuk melihat samada proses penerobosan juga turut memainkan peranan dalam mempengaruhi kemasinan di kawasan kajian, sampel air dari lubang gerudi pada kedalaman 10-25 meter juga turut dibuat. Sampel air yang dipam dari lubang gerudi menunjukkan kepekatan klorida dalam julat 2030 hingga 13,000 mg/L manakala kepekatan pepejal terlarut berjulat 3233 hingga 9280 mg/L. Berdasarkan nilai kepekatan klorida dan pepejal terlarut sampel air lubang gerudi, kawasan di sekitar lubang gerudi khususnya pada jarak hampir 1 km dari pantai telah tercemar dengan kesan penerobosan air laut.
  13. Abd. Rahim Samsudin, Umar Hamzah, Rakmi Abdul Rahman
    The hot springs of Peninsular Malaysia were studied to gather information on their associated geology, temperature, flow rate and water quality as well as to assess their potential development for tourism industry. The geological study indicated that most of the hot springs are located within or close to the granite rock and associated with fault zones. The temperature of the hot springs range from 27°C to 103°C with individual flow rate between 0.1 to 27.0 L/S. Chemical analysis indicated that all of the hot spring waters are relatively low in dissolved salts and metals.
    Kajian menyeluruh ke atas mata air panas di Semenanjung Malaysia telah dilakukan untuk mendapatkan maklumat geologi, suhu, kadar aliran dan kualiti air panas serta potensi untuk dibangunkan bagi industri pelancongan. Kajian geologi menunjukkan kebanyakan mata air panas ini terletak di dalam atau berhampiran kawasan batuan granit dan berasosiasi dengan zon sesar. Air panas ini mempunyai julat suhu daripada 27°C hingga 103°C dan kadar aliran daripada 0.1 hingga 27.0 L/S. Analisis kimia menunjukkan kesemua air panas ini mengandungi kandungan garam dan logam terlarut yang rendah.
  14. Umar Hamzah, Lee CR, Abd. Ghani Rafek
    Sains Malaysiana, 2007;36:1-8.
    Empat puluh sampel batuan granit berbutir kasar daripada Kuala Kubu Bharu telah dikumpulkan daripada 14 lokaliti di sepanjang singkapan jalan daripada Taman Bukit Bunga hingga ke kampung Pertak. Sampel-sampel teras selinder dan blok empatsegi telah disediakan daripada sampel lapangan tersebut untuk menjalani ujian halaju sonik dan mekanik setelah pengukuran beberapa sifat fizik. Nilai purata porositi berkesan sampel-sampel tersebut ialah 1.33 % manakala purata ketumpatan kering dan tepu adalah 2542 dan 2555 kg/m3. Graviti spesifik yang dihitung berjulat 2.1-2.9. Halaju denyut ultrasonik min gelombang P dan S yang melalui bahan batuan yang diuji ialah 5359 m/s dan 2890 m/s. Ujian-ujian mampatan sepaksi menunjukkan purata kekuatan mampatan sepaksi sampel yang bernilai 138.6 MPa. Nilai purata bagi indeks kekuatan beban titik Is(50) pula ialah 5.63. Oleh itu perkaitan kekuatan mampatan sepaksi dengan kekuatan beban titik ialah dengan faktor multiplikasi 25.
  15. Umar Hamzah, Abdul Rahim Samsudin, Mohd Azmi Ismail
    Geophysical surveys in particular Ground Penetrating Radar (GPR), geoelectrical Resistivity Tomography (ERT) and Vertical Resistivity Probe (VRP) were used in mapping the subsurface geological structures and groundwater contaminants at Sungai Kandis, Klang to identify the approximate boundaries of contaminant plumes and to provide stratigraphic information at this site. The study area was formerly an illegal dumping site of hydrocarbon and toxic waste. A good correlation exists between GPR signatures, ERT layers, vertical resistivity probe and the contaminated soil. The presence of contaminant plumes as well as the water table are also observed in the GPR and ERT sections at depths approximately of 0.5 to 1 m. In this study, a total of 16 GPR traverses and 10 ERT lines with lengths from 30 to 100 m were established. VRP measurements were conducted in 14 shallow boreholes with a maximum depth of about 1 m. The VRP results show high apparent resistivity values ranging from 200 to 10000 Ωm associated with an oil contaminated layer. The presence of this layer was also detected in the 2D resistivity sections as a thin band of high resistivity values ranging from 60 to 200 Ωm. In the GPR section, the oil contaminated layer exhibits discontinuous, subparallel and chaotic high amplitude reflection patterns.
  16. Umar Hamzah, Abdul Rahim Samsudin, Malim EP
    Sains Malaysiana, 2006;35:11-18.
    An integrated geoelectrical and geochemical techniques were used to investigate and delineate different types of groundwater in Kuala Selangor-Batang Berjuntai alluvial aquifer. Previous hydrogeological borehole investigations showed that this aquifer contained several types of groundwater in relation to its salinity. The high salinity of the groundwater in some areas was believed to be due to either saltwater intrusion from the nearby sea or river infiltration during tide season. Both vertical electrical sounding (VES) and 2-D electrical resistivity imaging methods were employed to study and map the subsurface variation of resistivity in the area. For each measurement, a total spread length of 200 m was obtained with vertical depth penetration of about 60 to 100 m. Chemical analysis data of the groundwater samples taken from both shallow and deep boreholes were used in the interpretation of the groundwater interfaces. A total of 45 VES stations were succesfully established along three parallel roads with direction almost perpendicular to the coastal line. The distance between stations vary from 1 - 2 km with a maximum length of about 60 km surveyed line. Results of the vertical electrical soundings and resistivity imaging as well as the chemistry of the groundwater samples showed that groundwater in the study area can be grouped into three types i.e. fresh water (resistivity >100 Ωm.), brackish water (5-100 Ωm.) and salt water (resisitvity <5 Ωm.). The subsurface resistivity sections derived from the VES study suggest that the boundary between fresh and salt water was located between 4 to 8 km from the present coastal line. This result appears to agree well with the groundwater interfaces obtained from the chloride concentration map. Values greater than 300 ppm was considered to be representing zone of brackish water whilst values greater than 800 ppm represents saline water zones.
  17. Al-Sabahi E, Abdul Rahim Samsudin, Wan Zuhairi Wan Yaccob, Umar Hamzah
    A 2D electrical resistivity survey was conducted to investigate the subsurface contamination underneath a domestic waste disposal site at Ampar Tenang, Dengkil, Selangor. The resistivity imaging technique was used in this study to locate the vertical and horizontal extend of contamination plumes underneath the site. A total of six 2-D resistivity imaging lines were established with two of them located outside the landfill area while one of them located in inactive landfill site. Another three lines were situated in the active landfill site. The results of the survey show that the resistivity value of the decomposed waste material in the inactive site of landfill is relatively low and the contaminated leachate plumes has low resistivity value of less than 2 Ωm. Characterisation of subsurface resisitivity and its relation to lithology was interpreted based on the available borehole data.
  18. Abdul Rahim Samsuddin, Abdul Ghani Rafek, Umar Hamzah, Suharsono, Khairul Anuar Mohd Nayan
    Analisis spektrum gelombang permukaan (SASW) adalah kaedah seismos yang menggunakan ciri serakan gelombang Rayleigh yang merambat pada lapisan bahan bagi memperolehi profil halaju gelombang ricih. Kaedah SASW merupakan satu kaedah insitu tanpa musnah untuk pencirian tapak geoteknik yang lebih kos efektif berbanding kaedah konvensyenal secara penggerudian. Dalam kajian ini sebanyak 20 stesen yang terdiri daripada 13 tapak kajian telah dipilih. Perisian (WINSASW 2.0) telah digunakan dalam proses penyongsangan untuk menghasilkan profil halaju gelombang ricih melawan kedalaman. Profil-profil ini kemudian dianalisis secara berasingan bagi memperolehi beberapa parameter geologi kejuruteraan jasad batuan seperti kekukuhan, nilai Penanda Mutu Batuan (RQD), anisotropi dan sifat kebolehkorekan. Analisis data SASW dijalankan dengan menganggap bahawa jasad batuan adalah homogen dan isotrop serta mengandungi pelbagai intensiti ketakselanjaran yang mempengaruhi perambatan halaju gelombang permukaan. Pengukuran sifat kedinamikan tanah dijalankan dengan menggunakan halaju gelombang ricih dan nilai ketukan N daripada Ujian Penusukan Piawai (NSPT) dalam lubang gerudi. Satu persamaan linear baharu, Vs = 4.44 NSPT + 213.84 yang mengaitkan halaju gelombang ricih dan NSPT telah diperolehi. Satu persamaan empirik telah dikemukakan bagi mengukur nilai Penanda Mutu Batuan (RQD) berasaskan halaju gelombang ricih yang diperolehi daripada kaedah SASW dan halaju daripada ujian ultrasonik. Persamaan ini memberikan hasil yang perbezaannya kurang daripada 10% berbanding data RQD daripada lubang gerudi. Analisis keanisotropan jasad batuan dijalankan menggunakan halaju gelombang ricih yang diperolehi berdasarkan kaedah SASW yang diukur dalam empat arah. Plot nisbah halaju gelombang ricih - halaju ultrasonik melawan halaju ultrasonik telah digunakan untuk menentukan sifat kebolehkorekan jasad batuan. Sebanyak lima kelas lengkungan kebolehkorekan jasad batuan telah dapat dikemukakan iaitu lengkungan Mudah korek, Mudah koyak, Susah koyak, Pemecah hidraulik dan Peletupan.
  19. Umar Hamzah, Abdul Rahim Samsudin, Abdul Ghani Rafek, Khairul Azlan Razak
    Lembangan Tuba adalah satu endapan aluvium yang terletak di antara perbukitan granit di bahagian barat Pulau Tuba dan tanah tinggi batuan sedimen Formasi Setul di bahagian barat. Lembangan ini menganjur timur laut ke arah barat daya sepanjang hampir 3 km dan mempunyai kelebaran sejauh 2 km. Satu survei geofizik permukaan menggunakan teknik geoelektrik telah dilakukan untuk mengkaji struktur subpermukaan dan mengesan kehadiran sebarang akuifer serta jenis nya dalam lembangan ini. Di samping itu, kepekatan unsur-unsur dalam air tanah juga dianalisis untuk melihat kebarangkalian berlakunya intrusi air laut ke dalam akuifer pantai. Sebanyak 22 stesen telah dipilih secara rawak di
    seluruh kawasan kajian untuk dilakukan survei geoelektrik duga-dalam. Sementara itu air bawah tanah telah diambil dari 11 telaga untuk analisis kimia di makmal. Hasil analisis mendapati semua sampel air perigi ini adalah berjenis air tawar. Profil keberintangan pada arah timur laut - barat daya yang menganjur dari Teluk Berembang hingga Teluk Bujur mempunyai nilai keberintangan yang berkisar di antara 4 Ωm sehingga infiniti. Lapisan teratas yang mempunyai ketebalan sekitar 1-3 meter dan berkeberintangan 4 -12 Ωm ditafsirkan sebagai lempung manakala lapisan di bawahnya
    yang berketebalan 10 hingga 50 meter dengan nilai keberintangan 2 - 480 Ωm ditafsirkan sebagai bahan berpasir dengan air tawar atau pasir berair payau. Keberintangan berjulat ribuan ohm.m hingga infiniti dianggap mewakili batuan dasar granit dan batu kapur. Kedalaman maksimum yang dicapai oleh survei keberintangan ialah sekitar 70 m.
  20. Umar Hamzah, Nurul Fairuz Diyana Bahrudin, Mohd. Azmi Ismail, Amry Amin Abbas
    Satu kajian menggunakan kaedah pengimejan elektrik dan georadar telah dijalankan di Taman Hill View, Ampang, Selangor yang telah mengalami kejadian tanah runtuh. Gelinciran ini adalah susulan daripada tiga kejadian tanah runtuh yang berlaku di sekitar kawasan Hulu Klang, Selangor terutamanya di sekitar Bukit Antarabangsa. Tujuan kajian adalah untuk mengenal pasti ciri-ciri bahan runtuhan dan kedalaman batuan dasar melalui survei pengimejan elektrik serta pencirian kawasan rekahan, retakan dan zon lemah melalui survei georadar. Survei dilakukan berhampiran dengan lubang-lubang gerudi di sepanjang beberapa teres potongan cerun. Jarak elektrod yang digunakan ialah 2.0-2.5m. Berdasarkan jumlah elektrod yang digunakan ialah 41, ini bermakna jarak maksimum elektrod arus ialah 80-100m dan kedalaman maksimum yang diukur ialah 20 hingga 25 m. Kaedah Radar Penusukan Bumi pula menggunakan gelombang elektromagnet berfrekuensi 100 MHz. Model keberintangan elektrik menunjukkan profil luluhawa batuan granit dengan julat keberintangan antara 2 hingga 7000 Ωm. Pola atau zon keberintangan rendah yang berada di antara zon keberintangan tinggi ditafsirkan mewakili rekahan dan sesar dalam batuan granit yang mengalami luluhawa dan berkemungkinan berisi air pada kedalaman 4 hingga 5 m. Keratan rentas keberintangan menunjukkan kedudukan kawasan rekahan, retakan dan zon lemah tersebut. Keratan rentas yang diperolehi hasil survei radar penusukan bumi
    juga membuktikan dengan lebih jelas akan kehadiran sesar dan retakan yang terdapat dalam zon luluhawa batuan granit di kawasan kajian melalui kewujudan anjakan-anjakan pemantul dan ciri-ciri pemantul yang terputus.
Filters
Contact Us

Please provide feedback to Administrator (afdal@afpm.org.my)

External Links